‘NMa saboteert onderzoek oneerlijke vastgoedconcurrentie Schiphol’
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) blijkt vrijwel niets te hebben gedaan met de in mei 2011 ingediende klacht van gebiedsontwikkelaar Chipshol over oneerlijke vastgoedconcurrentie door Schiphol. De NMa meldde 8 maanden geleden dat het door Chipshol gevraagde onderzoek negen maanden zou duren. Toen Chipshol recent navraag deed, bleek dat zoveel vertraging is opgetreden dat nog eens zes maanden extra nodig zijn. Chipshol overweegt nu de bestuursrechter in te schakelen. Vanwege zijn rol in de Chipshol-affaire trad NMa-topman Pieter Kalbfleisch in 2011 vervroegd terug. Kort daarna vertrok ook mede bestuurder Jaap de Keijzer na vragen van Chipshol.
In januari 2009 stelde de Commissie Vriesman in een onderzoek naar de ruimtelijke ontwikkeling van luchthavens vast dat Schiphol zich ontwikkelde tot vastgoedbedrijf. De commissie vond dit ‘geen natuurlijke rol’ en signaleerde op de vastgoedmarkt rond Schiphol onvoldoende level playing field. Dit mede omdat staatsbedrijf Schiphol dankzij samenwerking met overheden informatie krijgt waar particuliere ontwikkelaars niet over beschikken. Ook door het op verzoek van Schiphol eindeloos reserveren van gronden voor een tweede Kaagbaan is Chipshol gedupeerd, aldus de commissie Vriesman. Het voorstel om Schiphol voortaan te laten betalen voor dergelijke reserveringen is – net als het rapport zelf – nooit in de betrokken Kamercommissies besproken.
Ook de destijds door Pieter Kalbfleisch geleide NMa deed in 2009 niets met het rapport Vriesman. Die afwachtende houding staat in schril contrast met de onderzoeken van de NMa naar misstanden in tal van sectoren. Op vragen van Chipshol naar de motivatie achter het stelselmatig niet ingrijpen gaf de NMa nooit duidelijk antwoord. De NMa kwam in een kwalijk daglicht te staan toen in 2011 bleek dat topman Kalbfleisch in zijn vorige functie van rechter te Den Haag partij koos voor tegenstanders van Chipshol. Hij moest daarna terugtreden. Onlangs besloot het Openbaar Ministerie dat Kalbfleisch wordt vervolgd wegens meineed.
Kort na het indienen van de Chipshol-klacht bij de NMa in juli 2011 stapte ook NMa-bestuurder Jaap de Keijzer op. Hij was voorafgaand aan zijn NMa-functie maatschapsvoorzitter van De Brauw Blackstone Westbroek, dat optreedt voor Schiphol. Toen Chipshol vragen stelde over de betrokkenheid van De Keijzer bij de Chipshol-affaire keerde hij om ‘persoonlijke redenen’ plotseling terug naar zijn oude kantoor.
Vanwege het binnenkort aflopen van de voorgeschreven beslissingstermijn heeft Chipshol de NMa onlangs een aantal vragen gesteld. Uit de reactie van de NMa kan worden geconcludeerd dat tot op heden geen dan wel nauwelijks serieus onderzoek is gedaan. De NMa heeft daarom Chipshol gevraagd mee te willen werken aan zes maanden uitstel.
Directeur Peter Poot van Chipshol heeft dat verzoek met ongeloof ontvangen: “De waakhond die fel achter garnalenvissers, huisartsen en vele anderen aanjaagt, heeft in deze gevoelige zaak van staatsbedrijf Schiphol bijna negen maanden zitten niksen. In plaats van na de affaires Kalbfleisch en De Keijzer alle twijfel weg te nemen, bleef NMa passief en liet onze concurrent Schiphol gewoon oneerlijk verder concurreren. Ons vermoeden dat in de Chipshol-zaak na vele overheden ook de NMa niet zuiver op de graat is, is er alleen maar door versterkt.”